Από θρεπτικής άποψης τα ψάρια μπορούν να ταξινομηθούν σε 3 κατηγορίες:
- Τα άσπρα ψάρια (μπακαλιάρος, βακαλάος) περιέχουν ελάχιστη ποσότητα λίπους και συσσωρεύουνστο συκώτι τους συγκεκριμένα έλαια, πλούσια σε Βίτ. Α, ρετινόλης και Βιτ. D καθώς και πολυακόρεστων οξέων μακράς αλύσου
- Τα λιπαρά ψάρια (γάβρος, σαρδέλα, σολομός, χέλι, ρέγγα, τόνος, πέστροφα)έχουν λίπος στην σάρκα τους, η οποία περιέχει επίσης και υψηλότερα ποσά βιταμίνης του συμπλέγματος Β απ’ότι των άσπρων ψαριών καθώς και σημαντικά ποσά Βιτ. Α και D. Η περιεκτικότητα σε άλατα δεν διαφέρει πολύ. Το λίπος των συγκεκριμένων ψαριών είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου, κυρίως ω-3
- Τα χονδροειδή (cartilaginous Elasmobranch) (σαλάχι, καρχαρίας, σκυλόψαρο)
Μεταξύ των 3 κατηγοριών υπάρχουν αρκετές ομοιότητες ως προς την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά. Γενικά τα ψάρια θεωρούνται σαν μια πολύ καλή πηγή πρωτεϊνών υψηλής ποιότητας, ενώ και η σύσταση σε αμινοξέα είναι περίπου η ίδια. Την υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτείνη την συνοδεύει η χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος το οποίο αποτελείται από πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου, κυρίως ω-3.
Ποικίλες μελέτες έχουν δείξει τις ευεργετικές επιδράσεις των διαιτητικών ω-3 λιπαρών οξέων στην πρόληψη και ρύθμιση πολλών ασθενειών όπως στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο, ανωμαλίες του ανοσοποιητικού συστήματος, νόσος Crohn, καρκίνο του μαστού, προστάτη κτλ.
Όσον αφορά την ευεργετική επίδραση της κατανάλωσης ω-3 λιπαρών οξέων από ψάρια, στην πρόληψη της στεφανιαίας νόσου, έχει αποδειχθεί από ποικίλες μελέτες σε ζώα, ανθρώπους καθώς και από κλινικές έρευνες. Σε αντίθεση με τα κορεσμένα λίπη και την χοληστερίνη, τα ω-3 λιπαρά οξέα που περιέχονται στα ψαριά προστατεύουν, μέσω ποικίλων μηχανισμών, θανάτους από στεφανιαίες νόσους, κυρίως καρδιακή ανακοπή.
Η συχνή κατανάλωση ψαριών, ακόμη και μικρών ποσοτήτων, συμβάλλει στην μείωση του κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις. Τα διαιτητικά ω-3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων καθώς έχουν αντιφλεγμονώδη ιδιότητες, είναι αντιθρομβώδη και εμποδίζουν εμποδίζουν τις αρρυθμίεςκαι την αθηροσκλήρωση.
Εκτός από την μείωση που προκαλεί στην αρτηριακή πίέση, η κατανάλωση ψαριών και ιχθυελαίων πλούσιων σε ω-3 λιπαρά οξέα μπορεί να ρυθμίσει μια ποικιλία κυτταρικών διεργασιών οι οποίες συσχετίζονται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων, την αθηροσκλήρωση, την θρόμβωση, την φλεγμονή. Έχει δειχθεί η ευεργετική επίδραση της κατανάλωσης ω-3 λιπαρών οξέων στην μείωση των τριγλυκεριδίων και την αύξηση της HDL χοληστερόλης.
Γενικά τα ω-3 λιπαρά οξέα παίζουν σπουδαίο ρόλο στην ρύθμιση και πρόληψη των ανθρώπινων ασθενειών, ειδικά της στεφανιαίας νόσου. Οι ευεργετικές τους επιδράσεις όσον αφορά ανωμαλίες στον εγκέφαλο, όπως η ασθένεια Alzheimer επίσης,αξίζει ναι μελετηθούν. Έχει ακόμη,αποδειχθεί η σπουδαιότητα τους για την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου και του νευρικού τους συστήματος.