Πως διαχειρίζομαι τη λύπη σε μεταβατικές φάσεις της καριέρας μου

Κάθε άνθρωπος βιώνει μοναδικά την εμπειρία της λύπης σε μεταβατικές περιόδους της καριέρας του. Όσο και αν αποτελεί φυσική διαδικασία, η λύπη είναι μια συναισθηματική πρόκληση. Τι να κάνουμε για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τη λύπη που νιώθουμε στις μεταβάσεις καριέρας;

Στις μεταβατικές φάσεις της καριέρας, μαζί με την αλλαγή της εργασίας οι άνθρωποι βιώνουν την παράλληλλη απώλεια οικείων ρουτινών ή ακόμη την απώλεια μιας επαγγελματικής  ταυτότητας αλλά και την απώλεια σχέσεων με συνεργάτες που ήταν αναπόσπαστα μέρη της καθημερινότητάς τους για πολύ καιρό. Πολλοί άνθρωποι σε αντίστοιχες μεταβάσεις θρηνούν ή θυμώνουν για το τέλος μιας καριέρας για την οποία είχαν χτίσει διαφορετικές προσδοκίες. Νιώθουν πως χάνουν την πρόσβαση σε όνειρα που έκαναν και ματαιώθηκαν από αποφάσεις τρίτων. Ο θυμός λοιπόν, είναι μια μορφή της λύπης.


Γιατί οι αλλαγές στην καριέρα είναι δύσκολες 

Η επιβίβαση σ’ένα νέο μονοπάτι ή βήμα καριέρας είναι συχνά ένα ταξίδι γεμάτο σύνθετα συναισθήματα. Πέρα από τον αρχικό ενθουσιασμό και την αναγνώριση της ευκαιρίας πολλές φορές εμφανίζεται ή υποβόσκει ένα εξίσου σημαντικό συναίσθημα: η λύπη. Η αναγνώριση της λύπης που βιώνεις για όσα χάνεις ή για όλα τα όνειρα που έχτισες και ματαιώθηκαν είναι στάδιο «κλειδί» για να μπορέσεις στη συνέχεια να περάσεις στη διαχείριση αυτού του συναισθήματος και να διευκολύνεις τον εαυτό σου  να πετύχει μια υγιή μετάβαση στο μέλλον.

Οι άνθρωποι προβαίνουν σε αλλαγές κατά τη διάρκεια της καριέρας τους για διάφορους λόγους. Κάποιοι βρίσκουν αλλού ευκαιρίες εξέλιξης, άλλοι αποχωρούν λόγω έλλειψης σεβασμού προς το πρόσωπό τους, σε άλλους λήγει το συμβόλαιο εργασίας, άλλοι είναι δυσαρεστημένοι από τις αμοιβές ή αποτελούν παράπλευρες απώλειες μιας αναδιοργάνωσης ή εταιρικού μετασχηματισμού. Σχεδόν όλοι μας έχουμε περάσει από τέτοιου τύπου μεταβάσεις. Μπορεί να νιώθεις καμένος από τον τρόπο που σε διαχειρίστηκαν, μπορεί να είσαι θύμα κακής ηγεσίας ή απλά δυστυχισμένος με ότι έκανες... Μπορεί να είναι τόσο μεγάλη η έλλειψη ευθυγράμμισης σε βασικές αξίες, ώστε να επιθυμείς δυνατά να περάσεις σε ένα άλλο βήμα, σε άλλο περιβάλλον εντός ή εκτός του οργανισμού, σε άλλο κλάδο της αγοράς ή ακόμη σε άλλο επάγγελμα ευρύτερα. Αυτό που επιθυμείς είναι να επαναδημιουργήσεις απ’την αρχή τον εαυτό σου, να επανασυστηθείς σε ένα άλλο πλαίσιο. Αλλά πώς κάνουμε αυτή τη μετάβαση επιτυχημένη; Αρχικά χρειάζεται να αναγωρίσουμε τη λύπη και τα ευρύτερα συναισθήματά μας. 

 

Πως αναγνωρίζουμε τη λύπη στις μεταβάσεις καριέρας 

Η λύπη είναι φυσική, πανανθρώπινη ανθρώπινη αντίδραση που προκύπτει όταν χάνουμε κάποιον ή κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για μας. Λυπάμαι γιατί χάνω είτε  ανθρώπους αγαπημένους ή έναν αγαπημένο ρόλο ή την επαφή μου με ένα συγκεκριμένο κλάδο της αγοράς. Μαζί με την αλλαγή της εργασίας, βιώνω την παράλληλλη απώλεια οικείων ρουτινών ή ακόμη την απώλεια μιας συγκεκριμένης επαγγελματικής ταυτότητας αλλά και την απώλεια σχέσεων με συνεργάτες που ήταν αναπόσπαστα μέρη της καθημερινότητάς μου για πολύ καιρό. Πολλοί άνθρωποι σε αντίστοιχες μεταβάσεις θρηνούν ή θυμώνουν για το τέλος μιας καριέρας για την οποία είχαν χτίσει διαφορετικές προσδοκίες. Νιώθουν πως χάνουν την πρόσβαση σε όνειρα που έκαναν και ματαιώθηκαν από αποφάσεις τρίτων. Ο θυμός, λοιπόν, είναι μια μορφή της λύπης.

Παράλληλα, εμφανίζεται συνήθως και ο φόβος του αγνώστου μαζί με διάφορες μορφές ανασφάλειών. «Πώς θα κυλήσουν οι αποδοχές μου;», «Θα είμαι δυνατός οικονομικά;», «Θα αναγνωρίσουν την αξία μου;», «Θα μου δώσουν ευκαιρίες εξέλιξης και ενδιαφέροντα έργα;» είναι μερικές από τις ερωτήσεις που συχνά γεννιούνται στη φάση αυτή της αλλαγής.

Μαζί συχνά προκυπτει  και το αίσθημα της αυτοαμφισβήτησης. «Θα καταφέρω να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις του νέου ρόλου;», «Είμαι επαρκής και εξοπλισμένος με τα σωστά skills;», « Είμαι ο σωστός άνθρωπος για τη συγκεκριμένη θέση;».

Οι Grief Coaches μπορούν να σας βοηθήσουν πολύ σε αυτές τις μεταβάσεις ώστε να κατανοήσετε τα υπόγεια συναισθηματικά ρεύματα που σας διαπερνούν, να αναγνωρίσετε τη λύπη σας, να μάθετε να εντοπίζετε τα σημάδια της και να καταφέρετε να  τη μεταμορφώσετε σε ισχυρό καταλύτη της μελλοντικής σας επιτυχίας, μέσα από την ανάπτυξη προσωπικών στρατηγικών.


Τα στάδια της λύπης μέσα από τα 5 βήματα της  Kubler Ross

Τα δυνατά συναισθήματα που μπορεί κάποιος να βιώσει κατά τη διάρκεια μιας περιόδου λύπης, αποτυπώνονται στο μοντέλο των 5 βημάτων, όπως τα ανέπτυξε η Ελβετίδα ψυχίατρος Elisabeth Kubler Ross:

  • Το 1ο βήμα είναι η Άρνηση. Υποσυνείδητα, όσοι βιώνουν μια απώλεια εισέρχονται αρχικά στην άρνηση για ν’αποφύγουν συναισθήματα στενοχώριας.  Γι’αυτό χρειάζεται να δίνουμε χρόνο & χώρο στον εαυτό μας να αναγνωρίσουμε τί μας συμβαίνει και να εκφραζόμαστε. 
  • Το 2ο βήμα είναι ο Θυμός. Είναι συνηθισμένο να εξαπολύουμε θυμό σε όσους και ότι χάνουμε για τη δυστυχία που νιώθουμε ότι μας προκαλούν. Αρκετές φορές μάλιστα θυμώνουμε με τον εαυτό μας γιατί νιώθουμε πως θα’πρεπε να έχουμε κινηθεί διαφορετικα για να εμποδίσουμε το συγκεκριμένο τέλος.
  • Το 3ο βήμα είναι η Διαπραγμάτευση. Πολλές φορές μπαίνουμε προοδευτικά σε διαπραγμάτευση με τον Θεό ή το σύμπαν και δίνουμε νοερά διαφορες υποσχέσεις σε ανταλλαγή της επιθυμίας μας να φύγει μακριά από εμάς αυτός ο πόνος.
  • Το 4Ο βήμα είναι η Κατάθλιψη. Παρόλο που μοιάζει με τη λύπη και μπορεί να φέρει αϋπνία, ανορεξία, απώλεια βάρους κλπ διαφέρει γιατί μπορεί να γίνει επίμονη και να καλύψει γενικευμένα όλες τις περιοχές της ζωής μας.
  • Το 5ο βήμα είναι η Αποδοχή. Εδώ ξεκινά η ανάρρωση, η ενασχόληση με τον οραματισμό της νέας φάσης ζωής.

Αυτό το ρόλερ κοστερ των συναισθημάτων μπορεί να απουσιάσεις από κάποιους, οι οποίοι ισχυρίζονται πως δεν νιώθουν τίποτα, όταν χάνουν σημαντικά στοιχεία της ζωής τους. Η αλήθεια είναι όμως πως ουσιαστικά βιώνουν σοκ και βρίσκονται σε «μούδιασμα». 

Κάθε άνθρωπος βιώνει μοναδικά την εμπειρία της λύπης σε αυτές τις μεταβάσεις καριέρας. Όσο και αν αποτελει φυσική διαδικασία, η λύπη είναι μια συναισθηματικη πρόκληση. Τι να κάνουμε για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τη λύπη που νιώθουμε στις μεταβάσεις καριέρας;


Στρατηγικές διαχείρισης της λύπης στη μετάβαση καριέρας 

Αρχικά χρειάζεται να  αντιμετωπίσουμε τη λύπη με μεγάλες δόσεις αυτοφροντίδας 

  • Να μιλήσουμε για όσα νιώθουμε. Αν δυσκολεύεστε να μοιραστείτε προφορικά όσα νιώθετε σε έναν Coach ή Ψυχολόγο ή έστω σε κάποιον συνάδελφο, χρησιμοποιήστε τη μέθοδο του Journaling. Καταγράψτε ότι νιώθετε. Δώστε φωνή στο συναίσθημά σας κρατώντας ένα Ημερολόγιο Συναισθημάτων. Προσπαθήστε να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας, να περιορίσετε την αυτοκριτική. Τιμήστε τη λύπη που βιώνετε. Απλά μην την αφήνετε να σας καταπιεί.
  • Δημιουργήστε ένα προσωπικό πλάνο με στρατηγικές αυτοφροντίδας που δρούν θεραπευτικά. Για παράδειγμα μειώστε την αλληλεπίδραση με τοξικούς ανθρώπους από το περιβάλλον που αφήνετε. Αντίστοιχα βρείτε τρόπους να μείνετε συνδεδεμένοι με συναδέλφους εμπιστοσύνης.
  • Χρησιμοποιήστε την φυσική άσκηση, αφού αποτελεί αντίδοτο αυτοφροντίδας στα αρνητικά συναισθήματα. Διοχετεύστε την αρνητική ενέργεια σε αθλητικές δραστηριότητες που φέρνουν θετικά αποτελέσματα. Με τη φυσική άσκηση παράγετε ενδορφίνες, ενισχύετε το συναίσθημα εσωτερικής ηρεμίας και ευεξίας
  • Επιβραδύνετε τον ρυθμό σας (slow down) και ενσωματώστε πρακτικές mindfulness στην καθημερινότητά σας. Παρατηρήστε και βιώστε μικρές απολαύσεις γύρω σας, ακομη και αν νιώθετε πως δεν είστε σε καλή διάθεση.
  

Προετοιμασία για το ταξίδι στο μέλλον

Η ικανότητά μας να ασχοληθούμε με την «αρνητική φλυαρία» που προκύπτει μέσα μας και η ικανότητά μας να έχουμε υπ’ όψιν μας  τα αρνητικά στοιχεία του παρελθόντος είναι απαραίτητο στάδιο για να μην τα μεταφέρουμε στο μέλλον που θα δημιουργήσουμε. Αντίστοιχα η ερώτηση που βοηθά να κάνουμε στον εαυτό μας, όταν σχεδιάζουμε το πλάνο μας για το μέλλον είναι: 

  • «Ποια χαρακτηριστικά χρειάζεται να ενεργοποιήσω στο εξής ώστε να επιβεβαιώσω το portfolio των δεξιοτήτων μου και να λάμψει ο καλύτερός μου εαυτός;» 
  • «Πώς μπορώ να μείνω συνδεδεμένος με τα στοιχεία που λάτρεψα στον προηγούμενο ρόλο;»
  • «Σε ποια communities μπορώ να ενταχθώ, ώστε να κερδίσω πρόσβαση σε ανθρώπους που θα με βοηθήσουν να πετύχω στο επόμενο στάδιο της καριέρας μου; Είναι απαραίτητο να είμαι ορατός στο ραντάρ τους και να χτίσω συνδέσεις.»

Χρειάζεται να δίνουμε χώρο στη λύπη μας ώστε να μεταμορφώνεται σε αγάπη και να διοχετευθεί στα μονοπάτια καριέρας που χαράζουμε για το μέλλον. Να θυμάστε πως η λύπη που νιώθετε κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης δε σας καθορίζει. Έχει προσωρινή διαμονή στην επίσκεψή που κάνει στη ζωή σας. Τιμήστε τη λύπη που νιώθετε με υγιή προβληματισμό. Επιλέξτε τα στοιχεία που θέλετε να μεταφέρετε από το παρελθόν στο μέλλον και φτιάξτε πλάνο για το μέλλον αξιοποιώντας όσα μάθατε από τις έως τώρα εμπειρίες σας. 

Μην μπαίνετε σε διαδικασία σύγκρισης με άλλους. Δε σας αφορά τι σκέφτονται οι άλλοι για τη λύπη που βιώνετε. Να είστε αληθινοί με τον εαυτό σας σε αυτό τo  προσωπικό πέρασμα που διανύετε  με τον δικό σας βηματισμό. 

Στη συνέχεια ξεκινήστε να μετράτε τις νίκες σας! Είστε σοφότεροι τώρα. Σοφότεροι, ευάλωτοι, γενναίοι και αληθινοί!

IMG_0451_pp-1-(1).png

Έλενα Μητσιμπόνα, PCC ICF
Managing Director Secret Key
e.mitsibona@secretkey.gr